سقف مُقَرنَس (تحلیل شکل هندسی دایره در دیوان حافظ)
نویسنده
چکیده مقاله:
سبک معماری هر دوره، بازتابی از طیف اندیشه‌گان و گفتمان آن دوره است و به تبع دیگرگونی اوضاع اجتماعی و فرهنگی، دیگراندیشی و دیگربینی در تمامی سطوح آگاهی آدمی رخ می‌دهد. گفتمان مسلط هر دوره، بینش و خوانشی دیگرگون را می‌طلبد. یکی از مواردی که در عصر حافظ نیازمند دیگرخوانی است،عماری در دفتر حافظ است. واژگان معماری در دیوان حافظ دامنه‌ی گسترده‌ای دارد و جالب‌تر این که این واژگان، در زیرساخت و روساخت کلام هم‌نشین واژگان ابهامی و عرفانی شده است و این مورد، چشم‌اندازی دیگر به سوی هنر حافظ می‌گشاید که تاکنون ناگشوده مانده بود. با بررسی این واژگان می‌توان با جنبه‌هایی از علوم دوره‌ی یاد شده از جمله مردم‌شناسی، جامعه- شناسی، سبک معماری و.... آشنا شد و جنبه‌هایی را که در قباب ابهام قرار دارد، به سطح وضوح ارتقاء داد. مسلماً نمی‌توان ادعا کرد که حافظ خودآگاهانه این واژگان را در کنار هم قرار داده است یا ناخودآگاهانه. آیا معماری را در مکتبی به درس نشسته، از اسفار معماری سبق‌ها خوانده است؟ یا با روح زمان عجین بوده، در مکتب ناخودآگاه جمعی با فراست خود دریافته است؟ از میان اشکال هندسی مربع، مثلث، دایره و.... در معماری، حافظ بیش از همه به شکل دایره گرایش دارد که این پژوهش در صدد علت- یابی گزینش شکل هندسی دایره، نسبت به سایر اشکال در دفتر حافظ است.
منابع مشابه
باد در دیوان حافظ
در سخن جاودانه و شعر سحرآمیز حافظ شیرین سخن‘ هرچیزی به طرز زندانه ای جای گرفته آنچنان که گویی لسان الغیب آن را برای اولین بار در دیوان آسمانی خویش به کار برده است و طرحی نو درانداخته. در بررسی دیوان حافظ شیرازی بی درنگ درمی یابیم که باد جایگاه ویژه ای دارد ‘ چرا که سریع و بی دریغ و بی دریغ وظیفه آوردن و بردن خبر را برای عاشق و معشوق بر عهده دارد. در سحر کلام خواجه شیراز‘ باد و انواع آن چون صب...
متن کاملوزیران عصر حافظ در دیوان حافظ
این مقاله، پس از مقدمهای کوتاه درباره مفهوم وزارت در ادب فارسی، به بررسی زندگی وزیران عصر حافظ پرداخته است. خواجه عمادالدین محمود کرمانی، خواجه برهانالدین فتح الله، خواجه قوامالدین محمد صاحب عیار و جلالالدین تورانشاه، چهار وزیری هستند که حافظ به آنها علاقه ویژه داشته و اشعاری در ستایش آنها سروده است. بررسی اشعار حافظ در ستایش وزیران یاد شده، با نگاهی تاریخی موضوع اصلی این مقاله است. مطالعات...
متن کاملدقایقی در دیوان حافظ
این مقاله حاوی یادداشتهایی ارزنده است از شادوران استاد جلالالدین همایی که باریکبینیهایی را در برخی اشعار لسانالغیب خواجه حافظ شیرازی بیان میدارد. این یادداشتها که تاکنون در نشریهای درج نشده است، به لطف و عنایت استاد دکتر شاه حسینی در اختیار پژوهشنامه فرهنگ و ادب قرار گرفته است. نکات مورد اشاره مرحوم همایی شامل دوازده مورد است که برخی را به اختصار و در حد اشاره و برخی را مشروحتر بیان دا...
متن کاملسیر انفسی در دیوان حافظ از منظر تحلیل گفتمان انتقادی
حافظ به عنوان یکی از سرایندگان برجستة ادبیّات عرفانی در میان شاعران پارسی‌سرا راجع به مسألة سعادت بشر و عوامل پیش‌برنده و بازدارنده از آن و همچنین نوع موضع‌گیری وی در قبال تعالیم صحیح و ناصحیح رسیدن به سعادت و سیر انفسی، عقاید ناب و درخور توجهی دارد. در این نوشتار به منظور شناخت بهتر و عمیقتر این نظرات از روش تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است که شامل نظریه‌ها و روش‌هایی برای مطالعة تجربی روا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 17 شماره 57
صفحات 153- 172
تاریخ انتشار 2013-11-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023